-Τι δουλειά κάνεις;
-Είμαι διαιτολόγος
-Α! Βγάλε μου μια δίαιτα..
Ο παραπάνω διάλογος, μπορεί σε κάποιους να φανεί αστείος, σε άλλους να θυμίσει μια αντίστοιχη συζήτησή τους με κάποιο γνωστό τους ή μη, διαιτολόγο ή να επαναφέρει απλά παλιές σκέψεις που δεν έχουν ειπωθεί. Για να ξεκαθαρίσει λοιπόν το τοπίο αυτό, καλό θα είναι να αναλύσουμε γιατί οι “δίαιτες” – έτσι τις ονομάζουν οι περισσότεροι μη γνώστες του αντικειμένου, εγώ προτιμώ να τις ορίζω ως διατροφές – δε σχεδιάζονται με γνώμονα 2-3 τιμές, (ύψος – βάρος – ηλικία) ή, ακόμη χειρότερα, χωρίς να ληφθούν υπ’όψιν ούτε καν αυτές.
- Διαιτολογικό ιστορικό. Η κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξατομικεύεται. Το κάθε άτομο είναι μοναδικό, με διαφορετικές ανάγκες και για αυτό το λόγο, μία από τις πρώτες κινήσεις ενός διαιτολόγου είναι ο διάλογος, ώστε μέσα από τη συζήτηση αυτή να διακρίνει ή ακόμη και να “εκμαιεύσει” συνήθειες και τρόφιμα που μπορεί να έχει / να καταναλώνει ο εκάστοτε ασθενής (προτιμώ τον όρο, από τη λέξη “πελάτης”).
- Ανθρωπομετρικά δεδομένα: Μέτρηση βάρους – ύψους, σύμφωνα με τις μετρήσεις των μηχανημάτων και όχι με βάση τους ισχυρισμούς του ασθενή. Λιπομέτρηση ή μέτρηση σύστασης του σώματος, ώστε να γίνει διάκριση των ποσοστών λίπους, μυϊκής μάζας (άλιπη μάζα), νερού, καθώς επίσης και του Βασικού Μεταβολικού Ρυθμού (πόση ενέργεια – θερμίδες χρειάζεται ο οργανισμός σε καθημερινή βάση για να ζήσει).
- Κοινωνικά – Διατροφικά δεδομένα. Ωράριο καθημερινού προγράμματος (εργασία, σχολείο, ύπνος). Ιστορικό βάρους. Διατροφικό ιστορικό 24ώρου / τριημέρου / εβδομαδιαίο, κατά το οποίο γίνονται πιο ευδιάκριτες οι διατροφικές συνήθειες του ασθενούς.
- Φυσική δραστηριότητα. Πρωταθλητισμός, γυμναστήριο, κολύμβηση, ποδήλατο, οποιαδήποτε μορφή άσκησης, ωράριο και συχνότητα.
- Ιατρικά – Κλινικά δεδομένα. Παράλληλα με το διαιτολογικό ιστορικό, συνυπάρχουν και ερωτήσεις ιατρικού ενδιαφέροντος για τυχόν αλλεργίες (τροφικές ή μη), νοσημάτων που σχετίζονται με τη διατροφή ή με επιπλοκές στον οργανισμό (θυρεοειδής, δυσκοιλιότητα, υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, καρδιαγγειακά νοσήματα κ.ά.), οικογενειακό ιστορικό ασθενειών(κληρονομικότητα), λήψη φαρμάκων – συμπληρωμάτων διατροφής κ.ά.
- Βιοχημικά δεδομένα. Αιματολογικές εξετάσεις, ορμονολογικές εξετάσεις (εάν υφίστανται ορμονολογικές διαταραχές).
- Πρόσθετες ερωτήσεις και προσδοκίες. Οι ερωτήσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται για την καλύτερη και πιο εμπεριστατωμένη “έρευνα” του διαιτολόγου με σκοπό την καλύτερη “ανάγνωση” του ατόμου που βρίσκεται απέναντί του.
Συμπερασματικά λοιπόν, η σύνταξη μίας διατροφής, δεν είναι μία υπόθεση ρουτίνας, όπως η αγορά της εφημερίδας μας από το περίπτερο. Εμπεριέχονται πολλοί παράγοντες, οι οποίοι πρέπει να ληφθούν υπ’όψιν.
Συμβουλή: Μην ακολουθείτε δίαιτες άλλων ατόμων (μητέρας, αδερφής, κάποιου γνωστού), δίαιτες περιοδικών ή γιατρών, χωρίς να συμβουλευτείτε διαιτολόγο!
Σαμαρά Ράνια, Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, B.Sc.