Οστεοπόρωση

• Η τοπική οστεοπόρωση: οφείλεται σε αχρηστία ή τοπική φλεγμονή.
• Η γενικευμένη οστεοπόρωση: μπορεί να είναι φυσιολογική (πρωτοπαθής, σχετιζόμενη με την ηλικία) ή και λόγω άλλων παθήσεων.

Μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση: οφείλεται στην μείωση παραγωγής οιστρογόνων στη γυναίκα. Παρόμοιες μεταβολές παρατηρούνται σε νεότερες γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ωοθηκεκτομή. Αντίστοιχες αλλαγές παρατηρούνται 15 χρόνια αργότερα και σε άντρες σε σχέση με τις γυναίκες.

Παράγοντες κινδύνου που επιταχύνουν την μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση είναι το οικογενειακό ιστορικό, υστερεκτομή, κάπνισμα, οινοπνευματώδη και η φυλή.

Γεροντική οστεοπόρωση: μετά τα 70. Οι γυναίκες μεταξύ 55-65 ετών μπορεί να προσέλθουν με οξεία οσφυαλγία λόγω συμπιεστικών καταγμάτων σπονδυλικής στήλης, προοδευτική κύφωση, και μετά από πτώση: διατροχαντήριο κάταγμα ή κάταγμα Colles. Πάνω από την ηλικία των 70 ετών και τα δύο φύλλα είναι επιρρεπή σε υποκεφαλικό κάταγμα βραχιονίου ή μηριαίου.

Οι ακτινογραφίες απεικονίζουν ένα τυπικό οστεοπορωτικό κάταγμα σπονδυλικής στήλης ή λέπτυνση του φλοιού. Η οστική πυκνότητα μετράται με DEXA.

Ίσως το πιο σημαντικό από όλα είναι η πρόληψη: άθληση, διατροφή, τροφή πλούσια σε ασβέστιο και Vit D, έκθεση στον ήλιο, διακοπή καπνίσματος. Οι γυναίκες που πλησιάζουν στην εμμηνόπαυση θα πρέπει να λαμβάνουν συμπλήρωμα ασβεστίου και Vit D.

Θεραπεία: η ορμονική αντικατάσταση με οιστρογόνα φέρει μεγάλο ρίσκο για ανάπτυξη κακοήθειας στο μαστό και στη μήτρα, σε μακροχρόνια λήψη. Τα διφωσφωνικά αποτελούν χρήσιμη μορφή θεραπείας καθώς και Vit D, ασβέστιο, παραθορμόνη, ρανελικό στρόνδιο και καλσιτονίνη.     

Δευτεροπαθής οστεοπόρωση

Υπάρχουν πολλά αίτια δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης.

• Διατροφή: σκορβούτο, ελλιπής διατροφή, σύνδρομο δυσαπορρόφησης.
• Ενδοκρινείς διαταραχές: υπερπαραθυρεοειδισμός, νόσος Cushing, θυρεοτοξίκωση.
• Λήψη φαρμάκων: κορτικοστεροειδή, αλκοόλ, ηπαρίνη.
• Κακοήθεια: καρκινωμάτωση, λευχαιμία, πολλαπλούν μυέλωμα.
• Άλλες παθήσεις: ρευματοειδής αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, νεφρική νόσος, φυματίωση.
• Ιδιοπαθής: εφηβική οστεοπόρωση.
• Υπερκορτιζοναιμία: πολλές χρόνιες παθήσεις θεραπεύονται με χορήγηση κορτικοστεοειδών φαρμάκων, η οποία είναι απαραίτητη. Προληπτικά δίδονται Vit D3, ασβέστιο και ασβέστιο μαζί με διφωσφωνικά.
• Ακινητοποίηση: η παρατεταμένη ακινητοποίηση οδηγεί σε οστεοπόρωση, είτε σε περιοχική μετά από κάταγμα είτε σε γενικευμένη. Η γυμναστική και η σωματική άσκηση είναι η καλύτερη πρόληψη.