Η υπερτασική καρδιοπάθεια είναι η νούμερο 1 αιτία θανάτου που σχετίζεται με την υψηλή πίεση.
Αναφέρεται σε μία ομάδα από διαταραχές που συμπεριλαμβάνουν την καρδιακή ανεπάρκεια, την ισχαιμική νόσο της καρδιάς και την υπερτροφία της αριστερής κοιλίας (δηλαδή την πάχυνση του καρδιακού μυ).
Τι είναι η καρδιακή ανεπάρκεια;
Καρδιακή ανεπάρκεια δεν σημαίνει ότι η καρδιά σταμάτησε να δουλεύει. Σημαίνει ότι η δύναμη της καρδιάς ως αντλία αίματος είναι ασθενέστερη από το φυσιολογικό ή ότι η καρδιά έχει γίνει λιγότερο ελαστική.
Στην καρδιακή ανεπάρκεια το αίμα κινείται μέσα στους χώρους της καρδιάς λιγότερο αποτελεσματικά και η πίεση μέσα στην καρδιά αυξάνει με αποτέλεσμα λιγότερο οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά να φτάνουν τελικά στο σώμα.
Για να αντιρροπήσει την μειωμένη δύναμη της καρδιάς να αντλήσει το αίμα, τα τοιχώματα της καρδιάς διατείνονται για να χωρέσουν περισσότερο αίμα. Αυτό βοηθάει να διακινείται το αίμα, όμως με την πάροδο του χρόνου τα τοιχώματα του καρδιακού μυός αδυνατίζουν και δεν μπορούν να αντλήσουν δυνατά το αίμα. Ως αποτέλέσμα, οι νεφροί απαντούν προκαλώντας στο σώμα να κατακρατήσει υγρά (νερό) και νάτριο. Αυτή η αύξηση του υγρού στα χέρια, τα πόδια, τους αστραγάλους, τους πνεύμονες και άλλα όργανα ονομάζεται συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια.
Η υψηλή αρτηριακή πίεση προκαλεί καρδιακή ανεπάρκεια γιατί οδηγεί σε υπερτροφία της αριστεράς κοιλίας δηλαδή σε πάχυνση του καρδιακού μυός που έχει σαν αποτέλεσμα την μη αποτελεσματική χάλαση της καρδιάς μεταξύ των κτύπων. Έτσι η καρδιά δυσκολεύεται να γεμίσει με αίμα για να αρδεύσει τα όργανα του σώματος ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της άσκησης, με αποτέλεσμα κατακράτηση υγρών και αύξηση του καρδιακού ρυθμού.
Τα συμπτώματα της καρδιακής ανεπάρκειας περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια
- Πρήξιμο (οίδημα) στα πόδια, στους αστραγάλους ή στην κοιλιά
- Ανάγκη για 2 ή 3 μαξιλάρια κατά την κατάκλιση
- Φούσκωμα στην κοιλιά
- Ναυτία
- Κούραση
- Νυκτουρία (ανάγκη για ούρηση κατά τη διάρκεια της νύκτας)
Τι είναι η ισχαιμική νόσος της καρδιάς;
Η υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να προκαλέσει ισχαιμική καρδιακή νόσο. Αυτό σημαίνει ότι ο καρδιακός μυς δεν αιματώνεται επαρκώς. Η ισχαιμική καρδιακή νόσος είναι συνήθως το αποτέλεσμα της αθηροσκλήρωσης ή της σκλήρυνσης των αρτηριών (στεφανιαία νόσος) που εμποδίζουν την αιμάτωση της καρδιάς.
Τα συμπτώματα της ισχαιμικής καρδιακής νόσου μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Πόνος στο στήθος που αντανακλά στα χέρια, την πλάτη, το λαιμό ή το σαγόνι
- Πόνος στο στήθος με ναυτία, ιδρώτα, δύσκολία στην αναπνοή και ζάλη, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να υπάρχουν χωρίς τον πόνο στο στήθος
- Ακανόνιστος σφυγμός
- Κούραση, αδυναμία
Κάθε ένα από αυτά τα συμπτώματα χρήζουν άμεσης ιατρικής εκτίμησης.
Πως διαγιγνώσκεται η υπερτασική καρδιοπάθεια;
Ο γιατρός θα ερευνήσει για σημάδια υπερτασικής καρδιακής νόσου που περιλαμβάνουν:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
- Ευμεγέθης καρδιά και ανώμαλος σφυγμός
- Υγρό στους πνεύμονες ή στα κάτω άκρα
- Ασυνήθιστοι καρδιακοί τόνοι
Ο γιατρός σας θα σας συστήσει κάποιες εξετάσεις αν υποπτευθεί υπερτασική καρδιακή νόσο, αυτές περιλαμβάνουν ήλεκτροκαρδιογράφημα, υπέρηχο καρδιάς, ακτινογραφία θώρακος και πιθανώς test κοπώσεως ή στεφανιογραφία.
Πως θεραπεύεται η υπερτασική καρδιοπάθεια;
Για να θεραπευθεί η υπερτασική καρδιοπάθεια, πρέπει να θεραπευθεί η υπέρταση που την προκαλεί. Υπάρχει μία ποικιλία φαρμάκων που περιλαμβάνει διουρητικά, β-αποκλειστές, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου, αναστολείς της αντλίας ασβεστίου, αποκλειστές των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης ΙΙ και αγγειοδιασταλτικά. Η θεραπεία πρέπει να είναι εξατομικευμένη ανάλογα με την ηλικία και το ιδιαίτερο μεταβολικό και αγγειακό προφίλ του ασθενούς.
Επιπλέον ο γιατρός θα σας συμβουλεύσει να κάνετε κάποιες αλλαγές στον τρόπο ζωής όπως:
- Δίαιτα: Αν υπάρχει καρδιακή ανεπάρκεια θα πρέπει να μειωθεί το ποσό του άλατος της τροφής σε 2000 mg ή λιγότερο ημερησίως. Πρέπει επίσης να καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες και κάλιο και να μειώνουμε τις θερμίδες για απώλεια βάρους αν χρειάζεται καθώς και να περιορίσουμε τις τροφές που περιέχουν επεξεργασμένη ζάχαρη, κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη.
- Παρακολούθηση του βάρους και φυσική άσκηση: Αυτό περιλαμβάνει καθημερινή καταγραφή του βάρους και αύξηση της φυσικής δραστηριότητας ανάλογα με τις υποδείξεις του γιατρού.
- Αποφυγή του καπνίσματος και περιορισμός του αλκοόλ σε 1 ποτήρι κόκκινο κρασί την ημέρα.
- Τακτικά ιατρικά check-up: Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων, ο γιατρός σας θα διαγνώσει την κατάσταση της καρδιακής νόσου (βελτίωση/επιδείνωση), ώστε να ληφθούν τα επόμενα βήματα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις χρειάζεται χειρουργική επέμβαση για να διορθωθεί η καρδιακή νόσος. Αυτή μπορεί να είναι μια καρδιαγγειακή παράκαμψη (bypass, που σημαίνει ότι παρακάμπτουμε ένα θρομβωμένο αγγείο ώστε η καρδιά να αιματωθεί με τη βοήθεθα ενός αγγειακού μοσχεύματος), διόρθωση βαλβιδοπαθειών, διενέργεια αγγειοπλαστικής (τοποθέτηση stent σε ένα στενωμένο αγγείο ώστε να ανόιξει ο αυλός του και να αποκατασταθεί η κυκλοφορία.
Φυσιολογική Καρδιά και Καρδιά με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (πάχυνση τοιχωμάτων ανεπαρκής πλήρωση και άντληση του αίματος)
Ισχαιμική νόσος της καρδιάς - Αθηρωθρόμβωση που οδηγεί σε στεφανιαία νόσο (έμφραγμα του μυοκαρδίου, στηθάγχη, αιφνίδιο θάνατο)