Πολύ συχνά, στο γαστρεντερολογικό ιατρείο έρχονται ασθενείς που διαμαρτύρονται πως η κοιλιά τους είναι πρησμένη και δεν μπορούν να φορέσουν ούτε τα ρούχα τους.
Οι περισσότεροι είναι φοβισμένοι πως έχουν κάτι σοβαρό, ακόμη και όταν αυτό το σύμπτωμα είναι χρόνιο.
Το φούσκωμα ή μετεωρισμός είναι το αίσθημα που νιώθει ο ασθενής, ενώ η κοιλιακή διάταση είναι αντικειμενικό εύρημα που βλέπει ο γιατρός. Μπορεί να νιώθει κάποιος φουσκωμένος ή πρησμένος αλλά ο γιατρός να βλέπει μια φυσιολογική κοιλιά. Δε σημαίνει αυτό πως ο εξεταζόμενος απλά φαντάζεται πως κάτι έχει χωρίς να υπάρχει παθολογία, απλά δεν υπάρχει αντικειμενικό εύρημα.
Τι μπορεί να προκαλέσει κοιλιακή διάταση;
Η κοιλιακή διάταση είναι σοβαρότερη κατάσταση από το απλό φούσκωμα.
Για να διαταθεί η κοιλιά θα πρέπει να υπάρχει μέσα αέρας, υγρό ή κάποια μάζα. Η παχυσαρκία αυξάνει την περίμετρο της κοιλιάς και η εγκυμονύνη επίσης. Και όσο και αν ακούγεται απίστευτο, ακόμη και στις μέρες μας υπάρχουνε περιπτώσεις που γυναίκες δεν αντιλαμβάνονται την εγκυμοσύνη τους και διαμαρτύρονται για πρήξιμο!!!!
Αέρας παρατηρείται όταν έχουμε ειλεό, δηλαδή απόφραξη του εντέρου, αλλά συνηθέστερα όταν έχουμε πεπτικές διαταραχές τις οποίες θα αναφέρουμε αργότερα.
Υγρό μαζεύεται στην κοιλιά όταν υπάρχει κίρρωση ήπατος, οξεία ηπατική ανεπάρκεια, θρόμβωση ηπατικών φλεβών, καρδιακή ανεπάρκεια, καρκίνος των ωοθηκών, μεταστατικός καρκίνος, παγκρεατίτιδα κ.α. Όλες αυτές οι καταστάσεις είναι σοβαρές, και το σύμπτωμα είναι μόνιμο και χειροτερεύει.
Μάζα στην κοιλιά έχουμε, όταν διαταθεί κάποιο όργανο π.χ. το συκώτι σε αλκοολικούς ή η μήτρα όταν έχει μεγάλα ινομυώματα, αλλά και σε πολλούς καρκίνους οργάνων της κοιλιάς.
Πώς μπορώ να εξεταστώ για τα αίτια της κοιλιακής διάτασης;
Αφού απευθυνθεί ο ασθενής στο γιατρό του και ληφθεί πλήρες ιστορικό, ο γιατρός θα κατευθυνθεί αναλόγως. Η βασικότερη εξέταση είναι ο υπέρηχος κοιλίας, στον οποίο θα διαπιστωθεί αν υπάρχει υγρό, αέρας ή μάζα στην κοιλιά. Από εκεί και πέρα, ίσως να χρειαστεί περαιτέρω έλεγχος αν υπάρχει κάτι σοβαρότερο.
Φούσκωμα και πρήξιμο. Τι φταίει;
Το φούσκωμα που αισθάνονται οι περισσότεροι ασθενείς, οφείλεται σε πεπτικές διαταραχές. Υπάρχουν κάποιες παθήσεις που πρέπει να αποκλειστούν όπως σύνδρομα δυσαπορρόφησης, η κοιλιοκάκη, η δυσανεξία στη λακτόζη, το διάστημα μετά από σοβαρές γαστρεντερίτιδες κ.α. Επίσης, γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση λόγω ορμονικών διαταραχών, έχουν συχνότερα συμπτώματα, καθώς και όσοι έχουν υποβληθεί σε μεγάλα χειρουργεία στην κοιλιά, διότι αυξάνει ο κίνδυνος να έχουν συμφύσεις που δημιουργούν διαταραχές στην κινητικότητα του εντέρου και συμπτώματα.
Οι άνθρωποι που διαμαρτύρονται για πρήξιμο που δεν είναι συνεχόμενο, συνήθως δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη παθολογία. Οι συνηθέστερες αιτίες είναι:
Φρούτα και λαχανικά που παράγουν αέρια: όπως όσπρια, μπρόκολο, κουνουπίδι, κρεμμύδι, πατάτες, μήλα, ροδάκινα κ.α. Η λήψη μεγάλων ποσοτήτων από τον οργανισμό προκαλεί μετεωρισμό.
Αεροφαγία: Όταν τρώμε, μαζί με το φαγητό καταπίνουμε και αέρα. Οι άνθρωποι που τρώνε βιαστικά, και είναι αγχωμένοι καταπίνουν περισσότερο αέρα. Ακόμη και το μάσημα τσίχλας ή το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει κατάποση αέρα.
Λιπαρά γεύματα.
Βρώση γαλακτοκομικών από άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη που δεν το γνωρίζουν.
Η σορβιτόλη που χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία και η φρουκτόζη που περιέχεται σε φρούτα, αλλά και αυτή που μπορεί να προστεθεί σε γλυκά, δεν απορροφώνται πλήρως από τον οργανισμό, και η περίσσεια τους στην τροφή θα προκαλέσει συμπτώματα, όπως φούσκωμα και διάρροιες.
Παθήσεις όπως το ευερέθιστο έντερο ή όπως λέγεται από τον κόσμο, “σπαστική κολίτιδα”. Η διάγνωση του ευερέθιστου εντέρου έχει συγκεκριμένα κριτήρια. Δεν είναι όλες οι περιπτώσεις με μετεωρισμό, ευερέθιστο έντερο.
Τι επίδραση έχει ο μετεωρισμός στην ποιότητα ζωής;
Οι περισσότεροι ασθενείς που νιώθουν φούσκωμα στην κοιλιά, έχουν χειρότερη ποιότητα ζωής από τους υπόλοιπους. Καταρχήν υπάρχει δυσφορία σε όλες τους τις δραστηριότητες, και τις περισσότερες φορές και φόβος πως έχουν κάτι κακό. Πολλές φορές το φούσκωμα συνδυάζεται με πόνο στην κοιλιά ή αυξημένη αποβολή αερίων που φέρνουν τον ασθενή σε δύσκολη θέση. Οι δραστηριότητες τους είναι μειωμένες και η διάθεσή τους κακή. Το άγχος είναι αυξημένο και αυτό επιδεινώνει πάρα πολύ τα συμπτώματα, με αποτέλεσμα να γίνεται ένας φαύλος κύκλος. Πολλές φορές οι πάσχοντες έχουν και προβλήματα στη θρέψη λόγω του φόβου των συμπτωμάτων, αλλά και της μη αποτελεσματικής θεραπείας.
Μηνύματα που πρέπει να τα θυμόμαστε:
- Αν η κοιλιά σας είναι διατεταμένη απευθυνθείτε στο γιατρό σας για να γίνει ο κατάλληλος για εσάς έλεγχος.
- Αν τα συμπτώματά σας είναι μόνιμα και επιδεινώνονται, πιθανό να υποκρύπτεται κάποια πάθηση.
- Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει παθολογία και αλλαγή διατροφικών συνηθειών βελτιώνει τα συμπτώματα.
- Το άγχος είναι κακός σύμμαχος στις παθήσεις του πεπτικού.
