Τι είναι οι διαταραχές επικοινωνίας;
Οι διαταραχές επικοινωνίας μπορούν να ομαδοποιηθούν σε δύο κύριες κατηγορίες:
Άτομα με Διαταραχές Ακοής: Τέτοιου είδους διαταραχές ποικίλουν και κυμαίνονται από μικρού ή μεγαλύτερου βαθμού βαρηκοΐες έως κωφώσεις.
Άτομα με Διαταραχές Λόγου & Ομιλίας: Αφορούν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μιλούν και γίνονται αντιληπτοί από τους άλλους. Αυτές οι διαταραχές μπορεί να κυμαίνονται από απλές αντικαταστάσεις φθόγγων έως την πλήρη αδυναμία χρήσης του λόγου και της ομιλίας.
Ποια είναι τα σημάδια διαταραχών της επικοινωνίας;
Ακοή: Η ακουστική απώλεια μπορεί να ανιχνευτεί όταν το άτομο δεν ακούει διάφορους ήχους όπως το τηλέφωνο ή το κουδούνι της πόρτας, όταν γυρνάει τo αυτί του προς την πηγή του ήχου, όταν συχνά ρωτά τον ομιλητή να επαναλάβει, όταν δυναμώσει την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, ή όταν παρουσιάζει εμφανή σημάδια μπερδέματος ή μη-κατανόησης του λόγου.
Οι Διαταραχές Λόγου & Ομιλίας: Μπορεί να διαπιστωθούν όταν ο λόγος και η ομιλία ενός ατόμου είναι διαφορετική από τον λόγο και την ομιλία άλλων ατόμων της ίδιας ηλικίας, φύλου ή ομάδας. Όταν ο λόγος ή/και η ομιλία ενός ατόμου είναι δύσκολο να γίνει κατανοητή. Όταν ένα άτομο ανησυχεί εξ ολοκλήρου για την ομιλία του. Ή επίσης, όταν ένα άτομο συχνά αποφεύγει να επικοινωνεί με άλλους.
Είναι οι διαταραχές της επικοινωνίας σοβαρά προβλήματα;
Ναι. Η ικανότητα επικοινωνίας είναι ένα από τα κυριότερα ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Η ανθρώπινη επικοινωνία είναι απαραίτητη για την μάθηση, την εργασία και την κοινωνική ένταξη του ατόμου. Μια βλάβη στην επικοινωνία μπορεί να επηρεάσει κάθε τομέα της ζωής του ανθρώπου.
ΟΙ ΠΙΟ ΣΥΧΝΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Ποια είναι τα είδη διαταραχών ακοής;
Αγωγής: O ήχος δεν οδηγείται κατάλληλα και αποτελεσματικά μέσα από το εξωτερικό και μέσο αυτί, με αποτέλεσμα η ομιλία και διάφοροι άλλοι ήχοι να ακούγονται λιγότερο δυνατά. Αυτή η μορφή της ακουστική απώλειας μπορεί να διορθωθεί με φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση.
Νευροαισθητήρια: Προκαλείται από βλάβη στο εσωτερικό του αυτιού ή των νεύρων που καταλήγουν στον εγκέφαλο. Ορισμένοι ήχοι διακρίνονται λιγότερο καλά απ΄ ότι άλλοι, προκαλώντας έτσι μια διαστρέβλωση και ελάττωση της κατανόησης της ομιλίας. Συνήθως αυτού του είδους η ακουστική απώλεια δεν διορθώνεται με χειρουργική επέμβαση, γι΄ αυτό τα άτομα με νευροαισθητήρια ακουστική απώλεια μπορούν να βοηθηθούν χρησιμοποιώντας ακουστικά βαρηκοΐας ή άλλες ενισχυτικές συσκευές.
Μικτή: Ένας συνδυασμός βαρηκοΐας αγωγής και νευροαισθητήριας ακουστικής απώλειας.
Ποια είναι τα είδη των διαταραχών λόγου και ομιλίας;
Τραυλισμός: Η διακοπή της ροής ή του ρυθμού της ομιλίας η οποία χαρακτηρίζεται από δισταγμούς, επαναλήψεις, ή παρατάσεις ήχων, συλλαβών, λέξεων ή φράσεων.
Διαταραχές άρθρωσης: Χαρακτηρίζονται από δυσκολίες σε σχέση με τον τρόπο με τον οποίο οι φθόγγοι τοποθετούνται μαζί, οι οποίες συχνά χαρακτηρίζονται από την αντικατάσταση του ενός φθόγγου με κάποιον άλλον (παιζί, αντί παιδί), την παράλειψη ενός φθόγγου (τώει αντί τρώει) ή την παραφθορά ενός φθόγγου.
Διαταραχές φωνής: Χαρακτηρίζονται από την μονοτονία (πολύ υψηλή ή πολύ χαμηλή φωνή, χωρίς ποτέ να αλλάζει ή να παρεμβάλλονται διακοπές), την ένταση (πολύ δυνατή ή αδύνατη), την ποιότητα (τραχιά, βραχνή, ή αναπνευστική φωνή).
Αφασία: Είναι η απώλεια του λόγου και της ομιλίας που προέρχεται από εγκεφαλικό επεισόδιο ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση.
Καθυστέρηση Ομιλίας: Χαρακτηρίζεται από την αργή ανάπτυξη του απαραίτητου λεξιλογίου και της γραμματικής και την έκφραση και την κατανόηση σκέψεων και ιδεών.
Διαταραχή Λόγου: Χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία της κατανόησης των λεκτικών ερεθισμάτων του προφορικού λόγου από το περιβάλλον ή από τη δυσκολία έκφρασης των σκέψεων, των συναισθημάτων και των εμπειριών.
Διαταραχές Επικοινωνίας Γνωστικής Φύσεως: Παρουσιάζονται πιο συχνά στους ενήλικες μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή άλλη εγκεφαλική βλάβη. Αυτού του είδους οι διαταραχές δημιουργούν δυσκολία στο να σκεφτεί καθαρά το άτομο, να θυμηθεί ή να επιλύσει κάποιο πρόβλημα.
Διαταραχή Κατάποσης: Είναι γνωστή ως δυσφαγία ή δυσκαταποσία. Αυτή η διαταραχή συχνά παρατηρείται σε ορισμένες νόσους του νευρικού συστήματος, σε νεοπλάσματα ή άλλες παθήσεις του οισοφάγου καθώς και παρακειμένων οργάνων.
Τι προκαλεί τις διαταραχές επικοινωνίας;
Ακοή: Μερικές από τις αιτίες της ακουστικής απώλειας είναι οι χρόνιες ωτίτιδες, κληρονομικότητα, συγγενείς διαταραχές, προβλήματα κατά την κύηση και τον τοκετό, χορήγηση oρισμένων φαρμάκων, εγκεφαλική βλάβη, ιογενής ή βακτηριακή μηνιγγίτιδα, έκθεση σε πολύ δυνατό θόρυβο, προχωρημένη ηλικία και όγκοι.
Λόγος & ομιλία: Μερικές από τις διαταραχές του λόγου & της ομιλίας που συνδέονται με την ακουστική απώλεια, την εγκεφαλική βλάβη, το εγκεφαλικό επεισόδιο, τις ιογενείς λοιμώξεις, τη διανοητική καθυστέρηση, τη χορήγηση ορισμένων φαρμάκων, τις στοματικές βλάβες όπως χειλεοσχιστία ή κοντή υπερώα και την κακή χρήση του λόγου και της φωνής. Συχνά, όμως, ή αιτία παραμένει άγνωστη.
Ποια είναι τα σημάδια μιας διαταραχής του λόγου και της ομιλίας;
Μια διαταραχή μπορεί να γίνει εμφανής όταν ο λόγος και η ομιλία του ατόμου είναι σημαντικά διαφορετικοί από τον λόγο και την ομιλία άλλων ατόμων της ίδιας ηλικίας, φύλου ή εθνικότητας. Ή, όταν ο λόγος ή / και η ομιλία του ατόμου είναι δύσκολο να γίνει κατανοητή. Επίσης όταν άτομο ανησυχεί ιδιαίτερα για την ομιλία του, ή όταν συχνά αποφεύγει να επικοινωνεί με άλλους.
Ποιος είναι ο αρμόδιος που μπορεί να βοηθήσει άτομα με διαταραχές στο λόγο και την ομιλία;
Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας έχει ειδικευτεί στις διαταραχές της ανθρώπινης επικοινωνίας. Είναι ειδικός, εκπαιδευμένος στο να αξιολογεί και να προχωρεί σε πρόγραμμα αποκατάστασης ατόμων με προβλήματα επικοινωνίας.
Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας μπορεί επίσης να βοηθήσει και τα ακόλουθα περιστατικά:
Βοηθητική και Εναλλακτική Επικοινωνία: Προσφέρει καινούργιες δυνατότητες σε άτομα που δεν μπορούν να μιλήσουν. Υπάρχουν επίσης, πολλές τεχνολογικές δυνατότητες που βοηθούν, όπως πίνακες επικοινωνίας (communication boards).
Βελτίωση Επικοινωνίας: Βοηθά στην καλυτέρευση των καθημερινών ικανοτήτων επικοινωνίας, όπως χροιά, προφορά καθώς και μη - λεκτική επικοινωνία.
Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας είναι ειδικευμένος με μεταπτυχιακές σπουδές (επιπέδου Μάστερ ή Διδακτορικού) καθώς και με κλινική εμπειρία στην Παθολογία Λόγου και Ομιλίας (Speech Language Pathology) και θα πρέπει να είναι επίσημα αναγνωρισμένο και διπλωματούχο μέλος των διεθνών επιστημονικών εταιρειών (όπως π.χ. American Speech-Language-Hearing Association).
Πώς θα μπορέσει να βοηθήσει ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας;
Οι κλινικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται διαφέρουν πολύ, ανάλογα με την φύση και την βαρύτητα του προβλήματος, την ηλικία του ατόμου, καθώς και από το πόσο γνωρίζει το ίδιο το άτομο το πρόβλημά του. Ο Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας μπορεί να προσφέρει πολλά εξειδικευμένα προγράμματα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές σύγχρονης τεχνολογίας, ασκήσεις λόγου, φωνής και ομιλίας αλλά και κάθε άλλη ειδική εκπαίδευση ώστε να βοηθηθούν τα άτομα με διαταραχές λόγου. Μερικά από τα περιστατικά στα οποία μπορεί να προσφέρει βοήθεια είναι τα ακόλουθα:
Βοήθεια σε:
- Άτομα με προβλήματα άρθρωσης ώστε να μάθουν να αρθρώνουν σωστά τους διάφορους φθόγγους.
- Άτομα με διαταραχές της φωνής να αναπτύξουν τον κατάλληλο έλεγχο της φωνής τους και να προβούν έτσι στη σωστή παραγωγή της.
- Άτομα που τραυλίζουν ώστε να βελτιώσουν τη ροή του λόγου τους και να εξοικειωθούν με την δυσκολία τους.
- Άτομα με προβλήματα κατάποσης.
- Άτομα με αφασία ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση ώστε να ξαναποκτήσουν τις ικανότητες λόγου και ομιλίας, τη σωστή σειρά των λέξεων στην πρόταση καθώς και να αποκατασταθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα οι χαμένες δεξιότητες του λόγου και της ομιλίας τους.
- Άτομα με διαταραχές λόγου και ομιλίας καθώς και στις οικογένειες τους ώστε να κατανοήσουν τη διαταραχή και να επιτύχουν τη φυσιολογική επικοινωνία σε εκπαιδευτικό, κοινωνικό και επαγγελματικό επίπεδο.
- Μεμονωμένα άτομα καθώς και στην κοινότητα γύρω από την έγκαιρη πρόληψη των διαταραχών λόγου και ομιλίας.
- Άτομα γύρω από την κατανόηση των διαφόρων μορφών των διαταραχών επικοινωνίας και της σοβαρότητάς τους.
Πού θα μπορέσετε να βρείτε τον Παθολόγο Λόγου και Ομιλίας;
Οι Παθολόγοι Λόγου και Ομιλίας παρέχουν ειδική βοήθεια σε διάφορα μέρη, όπως:
1. Δημόσια και ιδιωτικά σχολεία.
2. Νοσοκομεία.
3. Κλινικές.
4. Κέντρα αποκατάστασης.
5. Κολέγια και πανεπιστήμια.
6. Παιδικούς σταθμούς.
7. Ιδιωτικά κέντρα.
8. Ιδιωτικά γραφεία.
Απαγορεύεται η αναπαραγωγή μέρους ή ολόκληρου του εντύπου. ©
“Adapted, with permission, from the English version published and copyrighted by the American Speech-Language-Hearing Association, 10801 Rockville Pike, Rockville, MD 20852, U.S.A. (www.asha.org)”.
