Άσκηση: Ποιος ο ρόλος της στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας;

Φαίνεται ότι επιδρά και επηρεάζει περίπου το 2 - 27% του πληθυσμού παγκοσμίως, ένα ποσοστό που εξαρτάται από τον ορισμό και την αξιολόγηση που χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της. Ωστόσο το συνολικό ποσοστό της νόσου μπορεί και να υποεκτιμάται, καθώς ένας μεγάλος αριθμός ασθενών δεν αναζητούν βοήθεια και ιατρική συμβουλή και αντιμετωπίζουν την κατάσταση τους λαμβάνοντας με δική τους πρωτοβουλία καθαρτικές ουσίες.

Αναφορικά με τη φυσική δραστηριότητα και το ρόλο που διαδραματίζει στην αντιμετώπιση της συγκεκριμένης νόσου, αυτό που έχει φανεί είναι ότι επιδρά στην κινητικότητα του εντέρου. Γενικά η σύσταση για φυσική δραστηριότητα σε όσους εμφανίζουν δυσκοιλιότητα έγκειται στη παραδοχή ότι η άσκηση βοηθάει μειώνοντας την ταχύτητα διέλευσης στο γαστρεντερικό σωλήνα. Ωστόσο η επίδραση της άσκησης είναι ακόμα σε ένα βαθμό αδιευκρίνιστη, όπως φαίνεται, γιατί τα αποτελέσματα των μελετών είναι αντιφατικά.

 Σε υγιείς κατά την διάρκεια του ύπνου το έντερο είναι σε ηρεμία, ενώ η κινητικότητα του ξεκινάει μετά το ξύπνημα όπως έχει βρεθεί. Κατά την διάρκεια της ημέρας γίνεται το 80% των περισταλτικὠν κινήσεων του εντέρου, το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών γίνονται μετά τα γεύματα και μετά την πρωινή ανάκληση. Φαίνεται από τις έρευνες ότι όσοι κάνουν περισσότερη άσκηση εμφανίζουν σε μικρότερο ποσοστό δυσκοιλιότητα,  χωρίς να είναι αποδεδειγμένο ότι υπάρχει αιτιατή σχέση μεταξύ αυτών των δύο παραγόντων. Γενικά από έρευνες υποστηρίζεται ότι όσοι έχουν μέτρια φυσική δραστηριότητα σε σχέση με όσους κάνουν καθιστική ζωή, εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά της νόσου. Επιπλέον η ακινησία, όπως έχει μελετηθεί στους ηλικιωμένους, αυξάνει τον χρόνο διέλευσης των κοπράνων από το έντερο, σε σχέση με μια βασική καθημερινή φυσική δραστηριότητα. Στους υγιείς η μέτρια φυσική δραστηριότητα δε φαίνεται να επιδρά στην λειτουργία του εντέρου, ενώ αντίθετα η πολύ έντονη φυσική δραστηριότητα, όπως στο μαραθώνιο, έχει έντονη θετική επίδραση. Και τέλος, έχει φανεί ότι η μέτρια φυσική δραστηριότητα φαίνεται να βοηθάει τους ασθενείς που έχουν ήπιας μορφής δυσκοιλιότητα και όχι όσους εμφανίζουν σοβαρότερης μορφής.

Συμπερασματικά, η δυσκοιλιότητα με την άσκηση φαίνεται ότι συσχετίζονται σε ένα βαθμό, κυρίως στους ηλικιωμένους, χωρίς όμως η έλλειψη της να αποτελεί την αιτία της δυσκοιλιότητας. Η διατροφή, η προσωπικότητα του ασθενούς και η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να παίζει επίσης ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Η συστηματική άσκηση, καθώς και οι συστάσεις για αύξηση της φυσικής δραστηριότητας δεν αποτελούν τη λύση και τη θεραπεία για τα άτομα που εμφανίζουν χρόνια ιδιοπαθή δυσκοιλιότητα, αλλά μπορεί να συσταθεί η ένταξη της ούτως ή άλλως στα πλαίσια της βελτίωσης της ποιότητα ζωής και της υγείας τους. Αυτό που υποστηρίζουν οι έρευνες είναι ότι φαίνεται πως δεν σχετίζεται το αν ασκείται ή όχι το άτομο στην εμφάνιση δυσκοιλιότητας σε αυτό, αλλά αν ένα άτομο ακολουθεί κάποιο πρόγραμμα φυσικής δραστηριότητας εμφανίζει καλύτερα σκορ στα ερωτηματολόγια ποιότητας ζωής σε σχέση με όσους δεν ασκούνται.

Βιβλιογραφία:

1. Müller-Lissner SA, Kamm MA, Scarpignato C, Wald A. Myths and misconceptions about chronic constipation. Am J Gastroenterol. 2005 Jan;100(1):232-42.
2. Ramkumar D, Rao SS. Efficacy and safety of traditional medical therapies for chronic constipation: systematic review. Am J Gastroenterol. 2005 Apr;100(4):936-71
3. Sharon M Tramonte, Michael B Brand, Cynthia D Mulrow, Mary G Amato, Mary E O’Keefe, Gilbert Ramirez. The Treatment of Chronic Constipation in Adults. J Gen Intern Med. 1997 January; 12(1): 15–24.
4. Ghoshal UC. Review of pathogenesis and management of constipation. Trop Gastroenterol. 2007 Jul-Sep;28(3):91-5.
5. Johanson JF. Review of the treatment options for chronic constipation. MedGenMed. 2007 May 2;9(2):25.
6. Giuseppe Chiarioni, MD. Reader Responds to “Review of the Treatment Options for Chronic Constipation”. MedGenMed. 2007; 9(2): 69.
7. Adil E. Bharucha,, Spencer D. Dorn, Anthony Lembo,  Amanda Pressman, American Gastroenterological Association Medical Position Statement on Constipation. Gastroenterology Volume 144, Issue 1 , Pages 211-217, January 2013.
8. Jennings A, Davies GJ, Costarelli V, Dettmar PW. Dietary fibre, fluids and physical activity in relation to constipation symptoms in pre-adolescent children. J Child Health Care. 2009 Jun;13(2):116-27
9. Johanson JF. Review of the treatment options for chronic constipation. MedGenMed. 2007 May 2;9(2):25.
10. Tuteja AK, Talley NJ, Joos SK, Woehl JV, Hickam DH. Is constipation associated with decreased physical activity in normally active subjects? Am J Gastroenterol. 2005 Jan;100(1):124-9.
11. Meshkinpour H, Selod S, Movahedi H, Nami N, James N, Wilson A. Effects of regular exercise in management of chronic idiopathic constipation. Dig Dis Sci. 1998 Nov;43(11):2379-83.
12. Suares NC, Ford AC. Prevalence of, and risk factors for, chronic idiopathic constipation in the community: systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2011 Sep;106(9):1582-91; quiz 1581, 1592. doi: 10.1038/ajg.2011.164. Epub 2011 May 24
13. Dukas L, Willett WC, Giovannucci EL. Association between physical activity, fiber intake, and other lifestyle variables and constipation in a study of women. Am J Gastroenterol. 2003 Aug;98(8):1790-6.
14. De Schryver AM, Keulemans YC, Peters HP, Akkermans LM, Smout AJ, De Vries WR, van Berge-Henegouwen GP. Effects of regular physical activity on defecation pattern in middle-aged patients complaining of chronic constipation. Scand J Gastroenterol. 2005 Apr;40(4):422-9.
15. Meshkinpour H, Selod S, Movahedi H, Nami N, James N, Wilson A. Effects of regular exercise in management of chronic idiopathic constipation. Dig Dis Sci. 1998 Nov;43(11):2379-83.
16. CHRISTINE HSIEH. Treatment of Constipation in Older Adults. Am Fam Physician. 2005 Dec 1;72(11):2277-2284.
17. Sullivan SN, Wong C, Heidenheim P. Does running cause gastrointestinal symptoms? A survey of 93 randomly selected runners compared with controls. N Z Med J. 1994 Aug 24;107(984):328-31.
18. Leung L, Riutta T, Kotecha J, Rosser W. Chronic constipation: an evidence-based review. J Am Board Fam Med. 2011 Jul-Aug;24(4):436-51.
19. Tack J, Müller-Lissner S, Stanghellini V, Boeckxstaens G, Kamm MA, Simren M, Galmiche JP, Fried M. Diagnosis and treatment of chronic constipation--a European perspective. Neurogastroenterol Motil. 2011 Aug;23(8):697-710

Ηλιάνα Ηλιοπούλου, ΜSc
Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Τηλ. 210-5011738, 6976171176
www.diet-and-health.gr