Τις τελευταίες εβδομάδες, νέες επιστημονικές μελέτες έχουν φέρει στο φως στοιχεία που συνδέουν άμεσα την παχυσαρκία με τα γονίδια
.Οι επιστήμονες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν το τομέα, έχουν αγωνισθεί επί σειρά ετών να αποδείξουν ότι κάποια γονίδια ευθύνονται σημαντικά για την εμφάνιση της παχυσαρκίας και φαίνεται πλέον ότι η σκληρή δουλειά τους έχει αρχίσει να αποδίδει καρπούς. Δυστυχώς όμως υπάρχουν ακόμα κάποιοι που φαίνεται να αμφισβητούν τα επιστημονικά ευρήματα.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε σε έγκυρο επιστημονικό περιοδικό την περασμένη εβδομάδα, απέδειξε ότι ένα γονίδιο που είναι γνωστό ως "FTO" συχνά μεταλλάσσεται. Όταν υπάρχει αυτή η μετάλλαξη, το αίσθημα της πείνας γίνεται πιο έντονο, όπως και η επιθυμία για λιπαρά τρόφιμα. Αυτή την εβδομάδα, μια ακόμη μελέτη έδειξε ότι ένα άλλο μεταλλαγμένο γονίδιο ευθύνεται για σημαντικές διαφορές του μεταβολικού ρυθμού από άτομο σε άτομο. Με άλλα λόγια, αν υποθέσουμε ότι τα άτομα με την παραλλαγή αυτού του γονιδίου καταναλώνουν την ίδια ποσότητα θερμίδων με άτομα που έχουν το «φυσιολογικό» γονίδιο, τα πρώτα θα δαπανήσουν λιγότερες θερμίδες και με πιο αργό ρυθμό συγκριτικά με τα δεύτερα άτομα, παρόλο που τα σωματομετρικά τους αλλά και ηλικιακά μεγέθη είναι σχεδόν ίδια.
Οι δύο τελευταίες μελέτες ανήκουν σε μία σειρά μακροχρόνιων μελετών που συνδέουν την παχυσαρκία με τη γενετική, αλλά κάποιοι παραμένουν ακόμη δύσπιστοι και εκφράζονται με σχόλια του τύπου: «Να κατηγορούμε τα γονίδια για την παχυσαρκία είναι η δικαιολογία του τεμπέλη" ή "τα γονίδια μπορεί να παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της παχυσαρκίας, αλλά πολύ συχνά τα παχύσαρκα άτομα αναζητούν δικαιολογίες για το βάρος τους. Αυτό που χρειάζεται να κάνουν είναι περισσότερη άσκηση και να περιορίσουν την κατανάλωση θερμίδων".
Παραταύτα η επιστήμη και πάλι δίνει την απάντηση... Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι πολλοί άνθρωποι βασίζονται σε αυτό που ονομάζεται motivated reasoning που σημαίνει ότι οι προϋπάρχουσες πεποιθήσεις ενός ατόμου διαμορφώνουν τον τρόπο που δέχεται νέες θεωρίες. Μερικά άτομα έχουν προϋπάρχουσες πεποιθήσεις τόσο ισχυρές που αδυνατούν να αλλάξουν σκεπτικό, όσα στοιχεία και να έχουν. Το συναίσθημα υπερνικά τη λογική και με αυτό τον τρόπο δεν εξελίσσουν όχι μόνο τη σκέψη αλλά ούτε και τις γνώσεις τους. Δυστυχώς, αυτή η νοοτροπία μπορεί να εμποδίσει την εξέλιξη της επιστήμης με ποικίλους τρόπους, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι οι προϋπάρχουσες πεποιθήσεις δημιουργούν στο κοινωνικό σύνολο μία ευρύτερη ατμόσφαιρα αντιδημοτικότητας για ένα συγκεκριμένο θέμα. Το τελευταίο, με τη σειρά του, ενδυναμώνει τη νοοτροπία όπου η έρευνα σε ένα συγκεκριμένο πεδίο είναι λιγότερο πιθανόν να πριμοδοτηθεί, κάτι κακό για την εξέλιξη της επιστήμης....
Όπως και να έχουν τα πράγματα τα γονίδια παίζουν και θα παίζουν σημαντικό ρόλο, σε όλες τις εκφάνησεις της ανθρώπινης υγείας!!
Ευγενία Ηλιάδου
Κλινικός Διαιτόλογος-Διατροφολόγος, Μsc, State Registered Dietitian UK
Υπεύθυνη Διαιτολογικού Τμήματος Mediterraneo Hospital