Οστρακιά

Η οστρακιά είναι εξανθηματική νόσος που προκαλείται από το μικρόβιο β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο ομάδας Α. Συνήθως συνυπάρχει με στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα (εμφανίζεται στο 10% των περιπτώσεων αμυγδαλίτιδας) αν και σπάνια μπορεί να είναι ανεξάρτητη αν για κάποιο λόγο μπει ο στρεπτόκοκκος μέσα στον οργανισμό από το δέρμα π.χ. μετά από χειρουργεία.

Μεταδίδεται μέσω σταγονιδίων από άτομο που πάσχει από στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα ή όπως ήδη αναφέρθηκε σπανιότερα από είσοδο του μικροβίου στο δέρμα και τα μαλακά μόρια μετά από χειρουργείο ή κάποιο τραύμα. Η μετάδοση ξεκινάει από 1-2 μέρες πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων μέχρι και 1-2 μέρες μετά από την έναρξη της αντιβίωσης.

Εκδηλώνεται συνήθως μέσα σε 72 ώρες από τη μόλυνση αν και μπορεί αυτό να συμβεί μετά από 1-7 μέρες.

Ποια είναι τα συμπτώματα

Η οστρακιά προσβάλλει παιδιά ηλικίας 3-15 ετών. Εκδηλώνονται με πυρετό, πονοκέφαλο, εμετό, ναυτία, κοιλιακό άλγος, μυϊκούς πόνους και έντονο αίσθημα αδυναμίας. Αν συνυπάρχει αμυγδαλίτιδα οι αμυγδαλές θα είναι διογκωμένες και ερυθρές, ίσως και με λευκές κηλίδες και θα υπάρχει πονόλαιμος. Η γλώσσα αρχικά είναι άσπρη αλλά μετά από λίγες μέρες γίνεται έντονα κόκκινη. Μπορεί να διογκωθούν οι λεμφαδένες της κάτω γνάθου.

Το χαρακτηριστικό εξάνθημα της οστρακιάς εμφανίζεται 12 ώρες - 2 μέρες μετά την έναρξη του πυρετού. Πρόκειται για κόκκινες κηλίδες που σταδιακά γίνονται ψηλαφητές και δίνουν στο δέρμα τραχιά όψη. Το εξάνθημα αρχίζει από το λαιμό, το θώρακα και τις μασχάλες και έπειτα εξαπλώνεται σε όλο το σώμα. Η ερυθρότητα στις πτυχώσεις του δέρματος είναι πολύ έντονη και μπορεί να εμφανιστούν και λεπτές κόκκινες γραμμές από αγγεία μικρά που σπάνε. Το εξάνθημα δεν απλώνεται στα πέλματα και τις παλάμες. Δεν απλώνεται επίσης στην περιοχή γύρω από το στόμα κάνοντάς την να μοιάζει ωχρή καθώς το μέτωπο και τα μάγουλα του παιδιού που προσβάλλονται είναι κατακόκκινα. Σε 3 περίπου μέρες ξεκινάει να υποχωρεί η «κοκκινίλα» και το δέρμα του παιδιού μοιάζει με γυαλόχαρτο. Το εξάνθημα υποχωρεί πλήρως σε διάστημα μίας εβδομάδας ενώ έπειτα το δέρμα ξεφλουδίζει χωρίς όμως να μένουν τελικά σημάδια.

Πώς αντιμετωπίζεται

Αφού επιβεβαιώσει τη διάγνωση ο παιδίατρος παίρνοντας καλλιέργεια από τον φάρυγγα του παιδιού θα του χορηγήσει αντιβίωση, συνήθως πενικιλίνη.

Πρόγνωση - Επιπλοκές

Με την έγκαιρη και σωστή έναρξη της θεραπείας η οστρακιά υποχωρεί χωρίς προβλήματα. Μπορεί ωστόσο να παρατηρηθούν σοβαρές λοιμώξεις των λεμφαδένων, ωτίτιδα και παραρρινοκολπίτιδα που είναι και οι πιο συνηθισμένες από τις επιπλοκές. Μηνιγγίτιδα, ενδοκαρδίτιδα, πνευμονία, οστεομυελίτιδα και σηπτική αρθρίτιδα μπορεί ακόμη να προκληθούν. Αυτό που φοβόμαστε όμως κυρίως είναι ο ρευματικός πυρετός και η οξεία σπειραματονεφρίτιδα. Ευτυχώς όμως σήμερα, χάρη στα αντιβιοτικά, η οστρακιά προκαλεί περιορισμένες επιπλοκές.