Παιδικός αυτισμός

Δηλαδή ανήκει στις ψυχώσεις που αρχίζουν πάντα πριν από την ήβη.

Ο αυτισμός χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά. Και φυσικά όλες αυτές οι ενδείξεις ξεκινούν πριν το παιδί γίνει τριών ετών.

Στην διαταραχή του αυτισμού εμπλέκονται διάφορες εγκεφαλικές δομές με τρόπο που δεν έχει διασαφηνιστεί ακόμη επαρκώς.

Ένα σύνηθες φαινόμενο που παρατηρείται στα αυτιστικά παιδιά είναι, η επαναλαμβανόμενη τοποθέτηση αντικειμένων σε σειρά.

Το αυτιστικό παιδί συχνά αποφεύγει να κοιτάξει τον άλλο στα μάτια, δε θέλει να το παίρνουν αγκαλιά και φαίνεται να αποκόβεται από τον κόσμο γύρω του. Δε φαίνεται να θέλει ή να ξέρει πως να παίζει με τα άλλα παιδιά. Η ικανότητα του να κάνει φιλίες είναι προβληματική και είναι ανίκανο να κατανοήσει τα συναισθήματα και τις απόψεις των άλλων ατόμων. Το αυτιστικό παιδί μπορεί κατά περιστάσεις να δώσει την εντύπωση πως είναι κωφό και πως δεν μπορεί να αντιδράσει σε λέξεις και άλλους ήχους. Άλλες στιγμές πάλι, το ίδιο παιδί μπορεί να ενοχληθεί υπερβολικά από έναν καθημερινό θόρυβο, όπως ο θόρυβος μιας ηλεκτρικής σκούπας, το γαύγισμα ενός σκύλου ή το κλάμα ενός μωρού. Το παιδί μπορεί να παρουσιάζει μια αναισθησία στον πόνο και μια έλλειψη ανταπόκρισης στο κρύο ή στη ζέστη ή μια υπερβολική αντίδραση σε άλλα αισθητηριακά ερεθίσματα. Το πιο κοινό πρόβλημα στον αυτισμό είναι ότι τα πάσχοντα άτομα έχουν εξαιρετική δυσκολία στην εκμάθηση γλώσσας και κοινωνικών δεξιοτήτων και στο να σχετίζονται με άλλους ανθρώπους

Στην πιο βαριά μορφή είναι εμφανής η απόσυρση και η αδιαφορία για τους άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, τα παιδιά στα οποία παρατηρείται η λεγόμενη «τριάδα των διαταραχών του αυτισμού της Wing» είναι αδιάφορα για την επαφή με παιδιά της δικής τους ηλικίας. Στις λιγότερο βαριές μορφές, το παιδί δέχεται παθητικά την κοινωνική επαφή, μπορεί να δείχνει ακόμα και κάποιου βαθμού ευχαρίστηση από αυτήν, αν και δεν προσεγγίζει αυθόρμητα τους άλλους. Κάποια από τα παιδιά με αυτισμό πλησιάζουν άλλους ανθρώπους, αλλά το πράττουν με ένα παράξενο, ακατάλληλο, επαναλαμβανόμενο τρόπο δίνοντας ελάχιστη προσοχή στις αντιδράσεις των ανθρώπων που πλησιάζουν. Στα πιο ικανά παιδιά, η διαταραχή της κοινωνικότητας μπορεί να εξελιχθεί σε ένα ακατάλληλο και τυπικό τρόπο αλληλεπίδρασής τους με τα άτομα της οικογένειας, τους φίλους, καθώς και τους ξένους

Ο αυτισμός αποτελεί μία σοβαρή νεύρο-ψυχιατρική διαταραχή, που διαρκεί μία ολόκληρη ζωή και είναι συνήθως παρούσα από τη γέννηση του παιδιού. Στο πλαίσιο αυτής της διαταραχής εμποδίζεται ή δυσκολεύεται η ανάπτυξη ορισμένων ψυχολογικών δεξιοτήτων, που είναι ζωτικές για την ψυχο-κοινωνική λειτουργία και επάρκεια του ανθρώπου. Οι δεξιότητες αυτές σχετίζονται με την κοινωνική συναλλαγή και αμοιβαιότητα, την επικοινωνία και την οργάνωση πρόσφορης και σκόπιμης δραστηριότητας. Στις περιοχές αυτές, τα αυτιστικά άτομα εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες και χαρακτηριστικές αποκλίσεις. Ένα ακόμα στοιχείο που επιδεικνύει τη σημαντικότητα του θέματος είναι ότι πέρα από τη ζωή του παιδιού που επηρεάζεται άμεσα, αλλάζει και αυτή των οικογενειών τους, δηλαδή του ευρύτερου κοινωνικού πλαισίου. Δυστυχώς, ο αυτισμός προς το παρόν δε θεραπεύεται και είναι μια ισόβια κατάσταση.

Οι νέες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών προσφέρουν εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης της επικοινωνίας των γονέων από τη θεραπευτική ομάδα. Οι διαφορές στην οπτική θέασης των δυνατών αδύνατων σημείων του παιδιού από τους γονείς θα πρέπει να θεωρούνται ως σημεία μελέτης και συζήτησης και όχι ως περιοχές μελέτης που θα πρέπει να εγκαταλειφθούν για να αποφευχθούν συγκρούσεις ή θέματα τριβής, τα οποία θα πρέπει να ειδωθούν σε μελλοντικό χρόνο.

Συνήθως οι γονείς περιμένουν έξω από το χώρο θεραπείας και επομένως η δυνατότητα τους να βοηθήσουν μειώνεται. Η ψυχανάλυση προσφέρεται στο να βοηθήσει, όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και  τους γονείς ώστε να βρουν «κανάλια» επικοινωνίας με τα παιδιά τους, τα οποία να στηρίζονται στην ειλικρίνεια, το σεβασμό της προσωπικότητας του άλλου και να προάγουν τον κοινό σκοπό που είναι η προαγωγή της ευημερίας των παιδιών τους.

Ζωγραφιά Αντωνιάδου
Ψυχαναλύτρια-Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
www.zografia-andoniadou.gr
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.