Θεραπευτική Ιππασία - Ιπποθεραπεία

Το άλογο στην περίπτωση αυτή γίνεται θεραπευτικό μέσο. Εφαρμόζεται κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως ειδικά εκπαιδευμένα άλογα, ειδικά διαμορφωμένο περιβάλλον, εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, ειδικό εξοπλισμό, κλπ.

Η θεραπευτική ιππασία περιλαμβάνει:

1.Την Ιππική Θεραπευτική Εκπαίδευση και Γυμναστική

2.Την Ιπποθεραπεία

Στόχος της Θεραπευτικής Ιππασίας αντιμετώπισης είναι σε αυτή την περίπτωση τα πολλαπλά οφέλη που έχουν να κάνουν με την κίνηση, την επαφή του ασθενούς με το άλογο και το χώρο όπου διεξάγονται οι συνεδρίες. Οφέλη όπως, ευχαρίστηση, ψυχαγωγία, κοινωνικοποίηση, βελτίωση ικανοτήτων μέσα από την άσκηση, ή απλά εκμάθηση ιππασίας σαν χόμπι ή σπορ, μέσα σε ασφαλή για αυτούς πλαίσια. Την θεραπευτική ιππασία πρέπει να την ασκούν εκπαιδευτές ιππασίας, γυμναστές ειδικής αγωγής, ειδικοί παιδαγωγοί κλπ., οι οποίοι έχουν εξειδικευτεί στην θεραπευτική ιππασία, και απαραίτητα κάτω από την επίβλεψη ειδικών της αποκατάστασης, όπως φυσιάτρων, φυσικοθεραπευτών, εργοθεραπευτών, λογοθεραπευτών, ψυχολόγων, ψυχαναλυτών, κτλ., επίσης εξειδικευμένων στην θεραπευτική ιππασία.

Ιπποθεραπεία είναι μια θεραπευτική συνεδρία και αφορά τους επιστήμονες της αποκατάστασης (φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές, ψυχιάτρους, ψυχολόγους). Πρόκειται για την μεταφορά μιας συνεδρίας αποκατάστασης, αντί στην αίθουσα στην αρένα και αντί να χρησιμοποιούνται κάποια άλλα θεραπευτικά εργαλεία, χρησιμοποιείται το άλογο. Στην περίπτωση αυτή το μόνο που διαφέρει από μια συμβατική συνεδρία είναι ο χώρος (αρένα) και το μέσο (άλογο). Επίσης τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις (αξιολόγηση, πρωτόκολλο θεραπείας, στόχοι θεραπείας, κλπ), που απαιτούνται και στο θεραπευτήριο. Σε καμία περίπτωση όμως δεν αντικαθιστούν τις κλασικές συνεδρίες.

Το άλογο ως μέσο αποκατάστασης, δίνει έντονα ερεθίσματα, ρυθμικά και ελεγχόμενα. Μια σειρά φυσιολογικών προτύπων, που φθάνουν κατευθείαν στον εγκέφαλο, κάτι το οποίο απαιτεί η σύγχρονη αποκατάσταση και αναγκάζει τον ασθενή να ανταποκριθεί (καθοδηγούμενος από τους θεραπευτές), με όλο και περισσότερο φυσιολογικές ανταποκρίσεις.

Την ίδια στιγμή οι ειδικοί θεραπευτές δημιουργούν ή εκμεταλλεύονται μια σειρά άλλων ερεθισμάτων, που έχουν σχέση με τις ασκήσεις που γίνονται, το περιβάλλον, την θεραπευτική ομάδα που συμμετέχει, (στην ομάδα μας εκτός από το άλογο, υπάρχουν δίπλα από το κάθε παιδί ή ενήλικα, και δύο ή τρεις, θεραπευτές κλπ), και ουσιαστικά δημιουργείται μια πληθώρα ερεθισμάτων, που με την βοήθεια των θεραπευτών αναλύονται και επεξεργάζονται από τον εγκέφαλο.

Ένα ακόμη στοιχείο είναι ότι τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες που συμμετέχουν, λόγω του χώρου (αρένα) και του μέσου (άλογο), που χρησιμοποιούμε δεν αντιμετωπίζουν τις συνεδρίες σαν θεραπεία και έτσι δεν υπάρχει ψυχολογική κούραση ή άρνηση, παρότι η ιππασία είναι μια έντονη θεραπευτική δραστηριότητα. Έτσι οι συνεδρίες είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, γιατί εκτός από ένα εξαιρετικά καλό μέσο αποκατάστασης, παράλληλα, έχουμε και ένα ισχυρότατο κίνητρο.

Η ιδέα της ιππασίας ως θεραπεία ανάγεται στην Αρχαία Ελλάδα και στην Αρχαία Αίγυπτο. Στην Αρχαία Ελλάδα ο Ασκληπιός εθεωρείτο ότι έστειλε τα άλογα στους ανθρώπους για να τους θεραπεύουν.

Ο Ιπποκράτης θεωρούσε την ιππασία, ωφέλιμη για τους μύες και τους πνεύμονες. Ο Ξενοφών θεράπευε τους λαβωμένους του στρατιώτες χρησιμοποιώντας το άλογο. Στη σύγχρονη ιστορία, η πρώτη επιστημονική εργασία έγινε το 1870 από τον Γάλλο ιατρό Chassagne στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού. Έκτοτε έγιναν ορισμένες προσπάθειες κυρίως από φυσικοθεραπευτές και γιατρούς, αλλά αυτός που κατηγοριοποίησε τη θεραπευτική ιππασία και έθεσε τις επιστημονικές βάσεις, ήταν ο Γερμανός Heipertz (1977). Από τότε, σε πολλές χώρες υπάρχουν ομάδες Θεραπευτικής Ιππασίας, που αποτελούνται από εξειδικευμένους επιστήμονες.

Εφαρμόζεται: 1)σε μια σειρά νευρολογικών βλαβών (εγκεφαλική παράλυση, μυική δυστροφία, δισχιδής ράχη, βλάβες νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκεφαλικό επεισόδιο, τύφλωση, κώφωση, κτλ.), σε ορθοπεδικές βλάβες (απουσία ή παραμόρφωση άκρων), σε διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές αλλά και 2) σε δυσκολίες μάθησης (όπως είναι για παράδειγμα το συνδρόμου Down, νοητική υστέρηση, αυτισμός, προβλήματα συμπεριφοράς, κλπ.

Τα οφέλη της είναι πολλά, πάντα ανάλογα με τις ανάγκες του πάσχοντα και τους στόχους που έχουμε θέσει. Αναφέρουμε μόνο μερικά από αυτά:

• Προώθηση (όταν δεν υπάρχει), ή βελτίωση της βάδισης,
• ομαλοποίηση του μυϊκού τόνου (μείωση της σπαστικότητας, αύξηση του
• τόνου στην υποτονία, ομαλοποίηση στις εναλλαγές τόνου),
• βελτίωση της ισορροπίας,
• βελτίωση της στάσης και του ελέγχου της κεφαλής,
• αύξηση της συμμετρίας του σώματος,
• αύξηση του εύρους της κίνησης,
• βελτίωση συντονισμού,
• εκπαίδευση λεπτής και αδρής κινητικότητας,
• βελτίωση της προσοχής (μείωση της απόσπασης),
• αύξηση της αντίληψης του σώματος,
• βελτίωση της ικανότητας προσανατολισμού,
• δραστηριοποίηση, εγρήγορση,
• κοινωνικοποίηση, ανάπτυξη ή βελτίωση της επικοινωνίας,
• δημιουργία πολυαισθητηριακού περιβάλλοντος,
• αυτοπεποίθηση, οριοθέτηση, κτλ. 

Πρέπει να γνωρίζετε, ότι η θεραπευτική ιππασία & ιπποθεραπεία είναι μία θεραπεία αποκατάστασης και όχι απλά μία φυσικοθεραπεία. Γι' αυτό και πρέπει να εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο από μία ομάδα επιστημόνων  (την οποία αποτελούν ψυχολόγοι-ψυχοθεραπευτές, φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και λογοθεραπευτές) που είναι απαραίτητα, εξειδικευμένοι και κατάλληλα εκπαιδευμένοι στην θεραπευτική ιππασία&ιπποθεραπεία έχοντας αναγνώριση από την Ε.Ε.Θ.Ι.Ι.Ε.(Ελληνική Εταιρεία Θεραπευτικής Ιππασίας και Ιπποθεραπείας Ελλάδος). Μόνο σε αυτή την περίπτωση τα αποτελέσματα είναι πραγματικά θεαματικά και οι συνεδρίες πραγματοποιούνται χωρίς κανέναν κίνδυνο [σε μια σειρά νευρολογικών βλαβών (εγκεφαλική παράλυση, μυική δυστροφία, δισχιδής ράχη, βλάβες νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκεφαλικό επεισόδιο, τύφλωση, κώφωση, κτλ.), σε ορθοπεδικές βλάβες (απουσία ή παραμόρφωση άκρων), σε διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές αλλά και σε δυσκολίες μάθησης (συνδρόμου Down, νοητική υστέρηση, αυτισμός, προβλήματα συμπεριφοράς κλπ.)]. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση οι συνεδρίες ενέχουν κινδύνους.

Ζωγραφιά Αντωνιάδου
Ψυχαναλύτρια-Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
www.zografia-andoniadou.gr
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.