Η χώρα μας είναι η πρώτη διδάξασα στην παρασκευή και την χρήση του παραδοσιακού τραχανά.
Αναμφίβολα διεκδικεί τον τίτλο της χώρας με τη μεγαλύτερη ποικιλία ειδών τραχανά και πιάτων που τον έχουν ως βάση.
Η διατροφή των Ελλήνων τα παλαιότερα χρόνια, βασίστηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό σε αυτό το εξαιρετικά θρεπτικό ζυμαρικό και δικαίως. Σήμερα, η καινούρια κουζίνα τον έβγαλε από την λήθη και την αφάνεια και τον κατατάσσει πια στα «γκουρμέ» ζυμαρικά.
Τα είδη του τραχανά:
- Ξινός τραχανάς : παρασκευάζεται από φρέσκο γάλα που έχει ξινίσει (αγελαδινό ή πρόβειο ή γίδινο) ή από αγελαδινό – πρόβειο γιαούρτι με την προσθήκη αλευριού από σιτάρι (πολύ ή λιγότερο «σπασμένο» όπως ο κρητικός ξινόχοντρος) ή από σιμιγδάλι. Σε κάποιες περιοχές της χώρας μας και ανάλογα με τις εκάστοτε συνταγές, χρησιμοποιείται στην παρασκευή του τραχανά μίγμα από σιτάρι και σιμιγδάλι. Επίσης είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί και προζύμι. Ανάλογα με το αλεύρι ή το σιμιγδάλι που χρησιμοποιείται, ο τραχανάς χρωματίζεται λευκός ή πιο κιτρινωπός αντίστοιχα.
- Γλυκός τραχανάς : παρασκευάζεται από νωπό φρέσκο γάλα (αγελαδινό ή πρόβειο ή γίδινο) που δεν είναι ξινισμένο και δίνει μια πιο γλυκιά γεύση στον τραχανά. Συνήθως χρησιμοποιείται το λευκό αλεύρι από σιτάρι ή το πλιγούρι (σπασμένο σιτάρι), αλλά είναι δυνατόν να φτιαχτεί και με μίγμα σιταριού-σιμιγδαλιού.
- Νηστίσιμος τραχανάς : παρασκευάζεται με ζωμό και πολλές φορές πολτό λαχανικών ή ζωμό ψαριών, ενώ σε ορισμένες μονές του Αγίου Όρους, για την παρασκευή του νηστίσιμου τραχανά χρησιμοποιείται και πολτός φρούτων μαζί με κανέλα και άλλα μυρωδικά. Σαν βάση προστίθεται πάλι αλεύρι σιταριού ή σιμιγδαλιού ή πλιγούρι, καθώς επίσης και μαγιά.
Διατροφική αξία του τραχανά, ανά 100 γραμμάρια ( ½ κούπα ωμός τραχανάς):
- Θερμίδες, 398 kcal για τα 100 γρ. : σε μία σούπα τραχανά όπου χρησιμοποιούνται περίπου 30 γρ.,αποδίδονται μόλις 108 θερμίδες.
- Υδατάνθρακες 58,2γρ. : είναι πλούσιος σε υδατάνθρακες και χαρίζει ενέργεια στον οργανισμό.
- Πρωτεΐνες 16,3 γρ. : επειδή παρασκευάζεται από γάλα-γιαούρτι, έχει θρεπτική αξία ανάλογη με αυτήν του κρέατος. Τρεις μικρές κούπες αντιστοιχούν σε ένα πλήρες γεύμα, δίνοντας στον οργανισμό όλα εκείνα τα απαραίτητα συστατικά που χρειάζεται για να λειτουργήσει.
- Λιπαρά 12γρ : τα λιπαρά του δεν είναι ιδιαίτερα υψηλά ούτε έχει υψηλά ποσοστά χοληστερόλης (μόλις 20 mg χοληστερόλης στα 100 γρ. τραχανά), οπότε μπορεί να καταναλωθεί άφοβα ακόμα και από τα μικρά παιδιά, τους ηλικιωμένους και τις εγκύους.
- Φυτικές ίνες 1,1γρ : έχει αρκετά μεγάλο ποσοστό φυτικών ινών που είναι εξαιρετικά χρήσιμες για την υγεία του εντέρου.
- Μαγνήσιο 87mg και ασβέστιο 329 mg : έχει υψηλό ποσοστό ασβεστίου λόγω του γάλακτος και της μαγιάς και μάλιστα το ασβέστιο αυτό είναι απορροφήσιμο σε μεγάλο βαθμό από τον οργανισμό μας.
- Σίδηρο 1,9 mg : είναι καλή πηγή απορροφήσιμου σιδήρου (αιμικού σιδήρου) λόγω του γάλακτος-γιαουρτιού που περιέχει.
- Καροτενοειδή λουτεΐνη 2 μg. : Η καροτενοειδής λουτεΐνη δρα σαν ισχυρό αντιοξειδωτικό ενάντια στα βλαβερά αποτελέσματα των ελεύθερων ριζών. Οι πολύ ισχυρές αντιοξειδωτικές της ιδιότητες παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας των ματιών, του δέρματος, της καρδιάς και του αναπαραγωγικού συστήματος.
Μην διστάζετε λοιπόν να καταναλώσετε τραχανά είτε σε σούπα, είτε σαν συνοδευτικό στα κρεατικά ή στα ψαρικά σας. Οι συνταγές παρασκευής του είναι αμέτρητες και καλύπτουν κάθε γούστο!