Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη, δύο αντιοξειδωτικοί θησαυροί

Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τη σημαντικότητα των δύο αυτών αντιοξειδωτικών.

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη κατατάσσονται στην ομάδα των καροτενοειδών. Τα καροτενοειδή είναι μια ομάδα φυτοχημικών ενώσεων τα οποία απαντώνται με φυσικό τρόπο στα φυτικά τρόφιμα. Το βήτα – καροτένιο αποτελεί τον κύριο εκπρόσωπό τους και ταυτόχρονα αποτελεί μια χημική ένωση που σταθεροποιεί τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες και προλαμβάνει την καταστροφή κυττάρων και ιστών. Σε αυτή την κατηγορία πέρα από τη λουτεΐνη και τη ζεαξανθίνη ανήκουν το άλφα – καροτένιο και το λυκοπένιο το οποίο ασκεί αντικαρκινική δράση. Μέχρι στιγμής έχουν αναγνωριστεί τουλάχιστον 5.000 φυτοχημικές ενώσεις. Ένα τρόφιμο μπορεί να περιέχει εκατοντάδες από αυτές. Ο βασικός τους ρόλος είναι να προστατεύουν το ίδιο το φυτό από μικρόβια και ζιζάνια. Ωστόσο οι ουσίες αυτές δεν θεωρούνται ουσίες απαραίτητες για τη ζωή . Έτσι ενώ η έλλειψη σιδήρου ή βιταμίνης C αποτελεί κατάσταση σοβαρή για τη ζωή, η έλλειψη λουτεΐνης για παράδειγμα δεν είναι θανατηφόρος.

Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι και τα δύο καροτενοειδή , συστατικά τα οποία δίνουν σε πολλά φρούτα και λαχανικά το κίτρινο χρώμα. Και οι δύο χρωστικές ουσίες συντελούν στην πρόληψη της γεροντικής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Η ωχρά κηλίδα, κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδή πυρήνα, συμβάλει στην όραση των λεπτομερειών. Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη την προστατεύουν από τις ζημιές των φωτεινών ακτίνων και εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες. Είναι πολύ πιθανό και οι δύο χρωστικές ουσίες να συμβάλλουν και στην πρόληψη του καταρράκτη.

Η λουτεΐνη βρίσκεται σε μεγαλύτερη αφθονία στα σκουροπράσινα λαχανικά, όπως το μακρόστενο λάχανο (kale) και το σπανάκι. Το σώμα μας έχει την ικανότητα να μετατρέπει ένα μέρος της λουτεΐνης σε ζεαξανθίνη. Από την άλλη η ζεαξανθίνη απαντάται σε λιγότερη αφθονία στις τροφές, βρίσκεται όμως στα φρούτα και λαχανικά κίτρινου και πορτοκαλιού χρώματος όπως καρότα, κολοκύθες , πορτοκάλια κλπ.

Και οι δύο χρωστικές ουσίες μπορεί να θεωρηθούν χρήσιμοι παράγοντες σε τροφές και βιταμινούχα συμπληρώματα διατροφής, σχεδιασμένα έτσι ώστε να μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης γεροντικής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας. Αυτό που συνήθως παραλείπεται σε συζητήσεις των διατροφικών τρόπων πρόληψής της είναι το γεγονός ότι ο κρόκος του αυγού θεωρείται εξαιρετική πηγή λουτεΐνης και ζεαξανθίνης . Συγκεκριμένα ο κρόκος του αυγού περιέχει τις υψηλότερες συγκεντρώσεις των συγκεκριμένων καροτενοειδών σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο ζωικό τρόφιμο.

Τρόφιμα πλούσια σε Λουτεΐνη και Ζεαξανθίνη
Τρόφιμο	Ποσότητα	mg
Λάχανο μακρόστενο (μαγειρεμένο)	1 φλιτζάνι	23.7
Σπανάκι (μαγειρεμένο)	1 φλιτζάνι	20.4
Λάχανο (μαγειρεμένο)	1 φλιτζάνι	14.6
Πράσινα γογγύλια (μαγειρεμένα)	1 φλιτζάνι	12.2
Σπανάκι (ωμό)	1 φλιτζάνι	3.7
Αρακάς (κονσέρβα)	1 φλιτζάνι	2.2
Καλαμπόκι (κονσέρβα)	1 φλιτζάνι	2.2
Μπρόκολο (μαγειρεμένο)	1 φλιτζάνι	1.7
Μαρούλι (ωμό)	1 φλιτζάνι	1.3
Καρότα (μαγειρεμένα)	1φλιτζάνι	1.1
Φασολάκια πράσινα (μαγειρεμένα)	1φλιτζάνι	0.8
Αυγά	2 (μεγάλα)	0.3
Πηγή: USDA National Nutrient Database for Standard Reference, Release 22 (2009)